Nid da lle gellir gwell

15th October 2004, 1:00am

Share

Nid da lle gellir gwell

https://www.tes.com/magazine/archive/nid-da-lle-gellir-gwell
Yn ddiweddar cefais y fraint o siarad ar ran Llywodraethwyr Cymru yng nghynhadledd flynyddol SNAP Cymru ar y Ddeddf Gwahaniaethu ar sail Anabledd - pwnc rwy’n teimlo’n gryf yn ei gylch. Un o uchafbwyntiau’r gynhadledd oedd cyflwyniad gan bobl ifanc o Barnardo’s yn amlygu’r problemau mae plant anabl yn eu hwynebu. Sylweddolais fod angen ystyried materion cymhleth iawn y ddeddfwriaeth drwy lygaid plentyn.

Oes, mae gan gyrff llywodraethu nifer o gyfrifoldebau; wedi’r cwbl maent yn atebol yn y pen draw am yr hyn sy’n digwydd yn yr ysgol. Ond nid mater yn unig o gydymffurfio a gofynion cyfreithiol rhan 4 o’r DGSA; sicrhau bod cynlluniau hygyrchedd yn eu lle; nad yw gwahaniaethu yn digwydd yn erbyn disgyblion anabl a darpar ddisgyblion anabl o ran eu derbyn, eu haddysg a gwasanaethau cysylltiedig a gwahardd a geir yma.

Mae’n mynd lawer ymhellach - mae’n ymwneud ag agwedd, codi ymwybyddiaeth, dealltwriaeth a chydymdeimlad. Mae angen i ni edrych ar y DGSA o safbwynt y plentyn. Llwyddodd y bobl ifanc o Barnardo’s i amlygu’r anawsterau sy’n wynebu rhai plant ag anghenion arbennig.

Nid yw cael polisiau yn eu lle yn ddigon - rhaid eu hadolygu a’u gwerthuso’n rheolaidd fel nad yw disgyblion anabl dan anfantais sylweddol gan ofyn, a yw’r corff llywodraethu yn rhagweithiol? Bydd llywodraethwyr sydd a’r wybodaeth gyflawn ac yn gofyn y cwestiynau cywir yn hwb i sicrhau gwahaniaeth.

Mae nifer yn cefnogi cynhwysiant yn frwd ac mae sawl enghraifft o ymarfer ardderchog mewn ysgolion. Ac eto, mae sefyllfaoedd lle mae diffyg cefnogaeth a chyfyngiadau ariannol yn atal gwir integreiddio. Gwneir hefyd dybiaethau weithiau am allu, cyfleoedd galwedigaethol ayyb, wedi’u mynegi’n ddiarwybod trwy’r cwricwlwm hyd yn oed.

Yn ddiweddar rhoddwyd cryn sylw i’r cyfreithiau newydd sydd wedi dod i rym sy’n mynnu bod busnesau a chyrff cyhoeddus yn sicrhau bod modd i bobl anabl ddefnyddio eu hadeiladau. Mae AALl ac ysgolion wedi gwneud cynnydd, ac yn parhau i wneud hynny, i sicrhau y gellir gwneud addasiadau rhesymol fel bod pawb yn gallu cymryd rhan mewn addysg brif ffrwd.

Ydy, mae deddfwriaeth anabledd wedi cryfhau hawliau person anabl, ond nid yw’n ddigon. Mae mwy o ymwybyddiaeth trwy hyfforddiant i staff, disgyblion a llywodraethwyr yn hanfodol. Bydd hyn yn arwain at well dealltwriaeth a newid mewn agweddau.

Jane Morris yw Cydlynydd Gwasanaethau Cefnogi Llywodraethwyr Cymru

Want to keep reading for free?

Register with Tes and you can read two free articles every month plus you'll have access to our range of award-winning newsletters.

Keep reading for just £1 per month

You've reached your limit of free articles this month. Subscribe for £1 per month for three months and get:

  • Unlimited access to all Tes magazine content
  • Exclusive subscriber-only stories
  • Award-winning email newsletters
Recent
Most read
Most shared